Een tijdje terug was op Twitter een bericht over Dick, een man die gestorven was aan kanker. De man uit de gemeente De Ronde Venen had zelf een rouwadvertentie geplaatst in de lokale krant de Nieuwe Meerbode waarin hij vanuit zijn graf z’n vrienden bekritiseerde. Ze lieten hem barsten op het moment dat hij hun steun juist het hardst nodig had. In de advertentie gaf hij zijn nabestaanden er even goed van langs: “Bij mijn feestjes waren jullie er wel, maar tijdens mijn ziekte was er (bijna) niemand.” Het bericht ging viral en iedereen vond het vreselijk voor de man.
Zoon Dennis
Tot zijn zoon Dennis van zich liet horen. Die vertelde dat “Eenzame Dick” een ontzettende narcist was die juist helemaal geen vrienden had en al helemaal nooit feestjes gaf. “Dick heeft bij leven helaas nooit willen inzien hoeveel schade hij berokkend heeft bij eenieder die goedwillend was. Alles en iedereen heeft voor de man klaar gestaan, maar nooit was het goed of goed genoeg,” schrijft zijn zoon over Dick.
Dit is nu typisch een voorbeeld van deze tijd als je het mij vraagt. Iedereen kan publiceren wat hij of zij wil. Het bericht van Dick stond dan oorspronkelijk in de nieuwe Meerbode van Ronde Venen maar met een paar simpele handelingen staat het op internet. Anderen lezen dat en hebben daar meteen een idee of een mening over. Die mening is dan vaak gebaseerd op een deel van het verhaal.
Brok in je keel
Bij het lezen van de advertentie van Dick zelf krijg je een brok in je keel. Je wenst niemand toe dat hij of zij in eenzaamheid sterft. Maar als je dan die tweede advertentie leest voel je je bekocht, bijna boos, door de eerste. Het is daarom zo belangrijk om altijd twee kanten van het verhaal te horen voor je je mening vormt.
Filmpjes, ook zoiets. Tegenwoordig wordt van alles gefilmd door de smartphones die iedereen in zijn bezit heeft. Arrestaties van iemand door de politie, vechtpartijtjes tussen jongeren, alles komt op internet. Ook ik word misselijk van de beelden als ik ze zie. Agenten die voor mijn gevoel veel te hard tekeer gaan of een groep jongens die met z’n allen iemand in een hoek drukken en uitschelden, slaan en schoppen: het maakt me woest. Maar in de eerste plaats gebeurt dat al jaren. In mijn jeugd heb ik ook wel eens jongens opgejaagd zien worden door een groep. Ik ben zélf ook wel eens opgejaagd. Het verschil met nu is alleen dat er vroeger geen filmpjes van gemaakt werden. In de tweede plaats: als je zo’n filmpje ziet is dat vaak maar een deel van de waarheid. Hoe moeilijk ook: tot je het hele plaatje weet en alle feiten kent kun je maar beter niet oordelen op basis van alleen beelden.
Bestookt met informatie
We leven in een mediamaatschappij. Van alle kanten word je continu bestookt met informatie. Je zou denken dat het daardoor steeds makkelijker wordt om je mening te vormen maar juist het tegendeel is waar. Degene die informatie tot zich neemt moet eigenlijk actief op zoek gaan: ‘Klopt het wat ik lees? Klopt het wat ik denk te zien?’ Dat is lang niet altijd mogelijk en als het wel mogelijk is doet lang niet iedereen dat. Het gevaar schuilt ‘m erin dat als mensen bevestigd worden in hun eigen mening, ze het vaak allang goed vinden. Het is makkelijk oordelen als je van iets maar de helft weet.
